Kijk ook eens bij de
vragen en reacties
of heeft u zelf een tip?

Driekwart eeuw zuivel in Sittard





Het boek over de geschiedenis van St. Rosa is een helder geschreven kroniek van gebeurtenissen die typerend waren voor veel fabrieken in Nederland. In 1913 begonnen 42 melkveehouders een kleine coöperatieve melk- en boterfabriek. Al na een jaar was het fabrieksgebouw te klein; in 1915 opende een nieuwe stoomzuivelfabriek, een deftig huis in “Europese landschapstijl” met een fabrieksgebouw. Het aantal melkveehouders groeide tot 732 in 1917. Kleine handkrachtfabriekjes uit de omgeving hadden zich aangesloten.
Problemen met de boterverkoop leidden tot het besluit om een kaasmakerij te bouwen. In 1927 kreeg Sittard hoog bezoek, toen minister Kan van Binnenlandse Zaken de kaasfabriek opende.
Zes jaar later begon St.Rosa met de productie van roomijs. In 1935 kwamen rijstepap en chocolademelk in het assortiment, dat al eerder was uitgebreid met karnemelkse pap en yoghurt.
De fabriek werd in 1948 het hoofdkantoor van de Coöperatieve Zuivelvereniging Zuid-Limburg, een fusie van zeven bedrijven met 3600 melkveehouders en 27 miljoen kilo melk. St. Rosa werd de centrale ijsfabriek met als merk Sibema-ijs (van Sittard, Beek, Maastricht).
Zoals in veel andere plaatsen waren medewerkers lang verbonden aan de zuivelfabriek. Directeur Frans Cremers bleef vanaf de oprichting tot zijn pensioen in 1956 bij St.Rosa. In dat zelfde jaar kwam een nieuwe melkfabriek gereed.
De schaalvergroting ging verder in 1964 na een fusie met coöperaties in Midden-Limburg. Twee jaar later ging de ijsfabricage naar een fabriek in Echt; in Sittard bleven ze melk(producten), boter en kaas maken. Ook die situatie veranderde, toen in 1970 een fusie met Campina in Eindhoven tot stand kwam. Een jaar later stopte de kaasproductie in Sittard; de fabriek ging zich specialiseren in gesteriliseerde melk(producten).
In 1986 verwerkte Campina Sittard 46 miljoen kilo melk. Maar dat was niet genoeg om de fabriek in stand te houden. De productie werd geconcentreerd in andere, grotere fabrieken; op 8 april 1987 kwam de laatste fles melk van de lopende band. Overigens bleef de zuivelindustrie in Zuid-Limburg aanwezig, want in 1984 was in Born (op nog geen 10 kilometer van St. Rosa) een hypermoderne kaasfabriek geopend.
Harry Strijkers/Jean van Haen, Driekwart eeuw zuivelbereiding in Sittard; Van Sint Rosa, Sibema tot Campina. Het boek is verkrijgbaar bij museum Het Domein in Sittard (expositie tot 5 januari 2014) en bij boekwinkels in Sittard: Krings, Brandstraat 23, 6131 CS Sittard, tel 046-528100 www.boekhandelkrings.nl; Deeder, Steenweg 53, 6131 BD Sittard, tel. 046-4517519; www.deeder.nl.
16-12-2013