Fabriek Lutjewinkel 100 jaar

In Lutjewinkel wordt een jubileum gevierd dat niet vaak voorkomt: het 100-jarig bestaan van een zuivelfabriek. De meeste fabrieken zijn in de loop der jaren gefuseerd of opgeheven. In Lutjewinkel wordt onafgebroken zuivel geproduceerd sinds 1916.

193 boeren besloten destijds hun kleine dagkaasfabriekjes te verruilen voor één grote “zoetfabriek”: de Coöperatieve Zuivelfabriek West-Friesland. Deze groeide uit tot een van de grootste bedrijven in Noord-Holland. Tussen 1916 en 1940 werden ruim 30 kleine fabriekjes overgenomen, zo lezen we in het boek Een begeerlijk produkt over de geschiedenis van Melkunie Holland en haar voorgangers.
In 1965 was Lutjewinkel met 70 miljoen kilo melk per jaar de tweede zuivelonderneming van Noord-Holland. In 1968 ging het bedrijf samenwerken met Texel en Opmeer in de Coöperatieve Vereniging Noord-Holland. Deze fuseerde op haar beurt in 1975 met CMC/Melkunie uit Zuid-Holland. Zoals de stamboom van de Nederlandse zuivelindustrie op deze site laat zien, werd deze combinatie en dus ook de fabriek in Lutjewinkel uiteindelijk een onderdeel van Friesland Campina.

Melkboer en winkel in de Gijsbrecht van
Aemstelstraat in Haarlem (bron: buurtlink.nl)

Lutjewinkel de melkboer
De fabriek in Lutjewinkel produceerde niet alleen kaas. Ook boter was een belangrijk product. En sinds 1931 had het bedrijf een consumptiemelk-afdeling. Later kwamen daar nog melkproducten bij, zoals yoghurt en melkpoeder en weipoeder. In 1964 stopte de productie van consumptiemelk (producten).
De zuivel van Lutjewinkel was vroeger in heel Noord-Holland
bekend. Het bedrijf adverteerde ermee in kranten en had winkels, onder meer in Haarlem en Amsterdam. Een herinnering van een Amsterdamse (op de website geheugenvanwest.amsterdam) uit de oorlogsjaren:
“Links van uit ons huis had je de groenteman Veenstra, met een steeds leger wordende winkel en rechts op de hoek Lutjewinkel de melkboer. Een melkboer met een mevrouw achter de toonbank die er uit zag of ze de hele dag koeien stond te melken in de tuin”

Noord-Hollandse Goudse
Tegenwoordig is de fabriek Lutjewinkel één van de zeven kaasfabrieken van Friesland Campina. De hoeveelheid melk die het bedrijf jaarlijks verwerkt is 450 miljoen liter, aldus de website van Friesland Campina. Van die melk wordt o.a. Noord-Hollandse Goudse gemaakt, kaas met een Europees keurmerk, de Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB).
6-10-2016


De melkinrichting in Lutjewinkel (bron: geheugenvannederland.nl)	Kaasproductie in Lutjewinkel (bron:geheugen van Nederland.nl/Niestadt collectie Zijper Museum)